Wat zijn de gevolgen van roken?

Dit zijn de gevolgen van roken

• Kanker

  Jaarlijks krijgen 19.000 Nederlanders kanker als gevolg van roken. Dat is bijna 1 op de 5 gevallen van alle kanker in Nederland.

  Roken veroorzaakt verschillende typen kanker. De kankerverwekkende stoffen uit rook worden opgenomen in je bloed en over het lichaam verspreid. Daarom kan roken overal in je lichaam kanker veroorzaken.

  Het meest bekend is longkanker. Longkanker verloopt vaak heel ernstig en veroorzaakt van alle typen kanker de meeste doden in Nederland. Longkanker komt in 89% van de gevallen door roken.

  Bekijk video’s van negen patiënten die vertellen over hun ziekte.

  Stoppen met roken is het belangrijkste advies om het risico op kanker te verkleinen.

• Hart- en vaatziekten

  Bepaalde stoffen in tabaksrook, zoals nicotine, beschadigen de binnenkant van de bloedvaten en maken deze ruw. Het lichaam reageert hierop hetzelfde als bij wondjes aan je huid: er worden korstjes gemaakt.

  Door die korstjes raken de bloedvaten langzaam verstopt. Dat zorgt ervoor dat het bloed er niet meer goed door kan. De vaten zelf worden minder flexibel en scheuren makkelijker.

  Ook kan een deel van de verdikking afbreken, en verderop een bloedvat verstoppen. Dit proces heet atherosclerose (slagaderverkalking).

  Daarnaast geeft nicotine het lichaam een korte ‘kick’ waarbij de bloeddruk verhoogd wordt. Een hoge bloeddruk is extra riskant als de vaten zwak zijn. Hierdoor lopen rokers een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals:

  • Hoge bloeddruk. Nicotine vernauwt de bloedvaten en zorgt voor een hogere bloeddruk. Roken als de bloeddruk al te hoog is, is dus extra schadelijk voor de bloedvaten. Medicijnen tegen hoge bloeddruk werken minder goed bij rokers.
  • Schade aan de bloedvaten. De veranderingen in de bloedvaten kunnen tot ‘etalagebenen’ leiden. Mensen met ‘etalagebenen’ krijgen al na een klein stukje lopen last in hun benen. Ze moeten dan even stilstaan tot de pijn weggaat. Deze mensen lopen alsof ze etalages bekijken.
  • Pijn op de borst (angina pectoris). Koolmonoxide in tabaksrook zorgt ervoor dat er minder zuurstof in het bloed komt. Het hart is een spier die zuurstof nodig heeft om te kunnen werken. Als de hartspier minder zuurstof krijgt, zorgt dat voor pijn op de borst.
  • Hartaanval. Bij een hartaanval krijgt het hart geen zuurstof meer. Dat komt doordat de bloedvaten die zuurstof naar het hart transporteren, zijn verstopt. Rokers hebben 2 keer meer kans op een hartaanval.
  • Beroerte. Rokers krijgen vaker een beroerte dan mensen die niet roken. Dat komt door hoge bloeddruk en veranderingen in de bloedvaten in de hersenen.Er zijn twee soorten beroertes: een hersenbloeding en een herseninfarct. Bij een hersenbloeding gaat een bloedvat in de hersenen stuk. Bij een herseninfarct zorgt een bloedprop voor een afsluiting van een bloedvat in de hersenen.

• Longziekten

  Roken is de belangrijkste veroorzaker van longziekten. Veelvoorkomende longziekten zijn longkanker en COPD. Ieder jaar gaan er door roken ruim 6.000 mensen dood aan COPD en 10.000 aan longkanker.

  De gevolgen van roken op de longen

  In de longen zitten trilhaartjes die de longen schoonhouden. Door de teer in sigaretten plakken trilhaartjes aan elkaar vast. De trilhaartjes kunnen dan hun werk niet meer goed doen.

  Door het roken worden de longen bovendien viezer en raken de slijmvliezen in de longen geïrriteerd. Er kan een chronische ontsteking ontstaan.

  Als de trilhaartjes niet meer in staat zijn om het slijm af te voeren, kan dat alleen nog door hoesten (rokershoest). De manier waarop het lichaam zelf zorgt dat het schoon en gezond blijft, wordt door het roken dus verstoord.

  Veelvoorkomende longziekten door roken

  • COPD is een Engelse afkorting en betekent Chronic Obstructive Pulmonary Diseases (chronische obstructieve longaandoeningen). COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en emfyseem.Bij chronische bronchitis zijn de luchtwegen vernauwd door een ontsteking. Bij emfyseem zijn de longen beschadigd. Het zorgt voor ernstige benauwdheid, hoesten, vermoeidheid en moeilijk ademhalen.Ieder jaar gaan ruim 6.000 mensen dood aan COPD. Van deze sterfgevallen is 80% door roken veroorzaakt.
  • Longkanker veroorzaakt jaarlijks 10.000 doden en is daarmee de dodelijkste vorm van kanker.
  • Astma kan worden veroorzaakt en verergerd door roken. Ook meeroken heeft dit effect, met name bij kinderen.

• Oogziekten

  Blindheid en bepaalde oogaandoeningen komen vaker voor bij rokers dan bij niet-rokers.

  • Bij maculadegeneratie (MD) kan je niet scherp meer zien in het midden van het zicht. De kans op maculadegeneratie neemt toe als mensen ouder worden.Rokers hebben ongeveer een driemaal hoger risico dan niet-rokers. Ook na het stoppen met roken blijft het risico nog lang (zeker 15 jaar) verhoogd.
  • Glaucoom of groene staar is een ziekte van de oogzenuw. Vaak komt dit doordat een hoge oogdruk de bloedtoevoer naar de oogzenuw beperkt.Als je glaucoom hebt, vallen delen van je gezichtsveld weg. Een niet behandelde glaucoom kan tot blindheid leiden. Glaucoom komt vaker voor bij rokers dan bij niet-rokers.
  • Cataract of grijze staar is een aandoening waarbij de lens vertroebelt. Het kan uiteindelijk tot blindheid leiden. Grijze staar komt vaker voor bij rokers.

• Verdere risico's

  Er zijn nog meer gevolgen van roken voor de gezondheid:

  • Op je gebit. Als je rookt, kunnen je tanden, kiezen en vullingen verkleuren. Daarnaast kan roken ontstoken tandvlees veroorzaken en maskeren (de ontsteking is minder goed te herkennen). Parodontitis is een bacteriële infectieziekte die ontstaat als de ontsteking vergevorderd is.Parodontitis komt vaker voor bij rokers én verloopt ernstiger dan bij niet-rokers. De tandarts of mondhygiënist kan parodontitis behandelen, maar de behandeling heeft een beter resultaat als je stopt met roken.Als je een tandvleesontsteking hebt, kan stoppen met roken op korte termijn juist leiden tot bloedend tandvlees. Dit komt omdat door het stoppen de doorbloeding in je lichaam – en dus in je mond – verbetert. Uiteindelijk is de ontsteking door stoppen met roken wel beter te behandelen.
  • Op de genezing van wonden. Door het roken wordt de doorbloeding minder en ook bevat het bloed van rokers minder zuurstof. Daardoor krijg je sneller infecties en heelt een wond minder goed.Bij operaties wordt aangeraden enkele weken voor en na de operatie niet te roken, om zo de kans op complicaties te verkleinen.
  • Alzheimer. Roken vergroot de kans op Alzheimer. Dat is de belangrijkste vorm van dementie.Dit komt door de effecten van roken op de bloedvaten. Tabaksrook irriteert de vaten, waarbij er wondjes ontstaan waar korstjes op groeien. Uiteindelijk slibben de vaten zo sneller dicht en wordt de doorbloeding moeilijker. Dit geldt ook voor de bloedvaten in de hersenen.Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) komt 14% van de gevallen van Alzheimer door roken.
  • Onvruchtbaarheid. Vrouwen die roken hebben minder kans om zwanger te raken en meer kans op volledige onvruchtbaarheid.Er rijpen minder eicellen, de eicellen worden minder vaak bevrucht. Als er wel een zwangerschap ontstaat, brengt roken grote risico’s met zich mee voor zowel de moeder als het kindje. Het kind overlijdt vaker als de moeder tijdens de zwangerschap rookt.Bij mannen vergroot roken de kans op impotentie. Ook is het zaad bij rokende mannen minder van kwaliteit.Zie ook roken & zwangerschap.
  • Reuma. Reumatoïde Artritis is een pijnlijke ontsteking in de gewrichten.Roken vergroot de kans op deze vorm van reuma. Stoppen met roken verkleint het risico, maar dit blijft nog lang verhoogd; zeker 10 tot 20 jaar.
  • Ziekte van Crohn. Dit is een chronische ontsteking van een deel van de darmen. Je lichaam kan minder voedingsstoffen opnemen en het kan leiden tot buikpijn, gewichtsverlies, vermoeidheid en diarree.
  • Diabetes ofwel suikerziekte. Bij diabetes maakt het lichaam te weinig of helemaal geen insuline meer aan. Insuline zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel in evenwicht is.Bij diabetes moet je jezelf telkens insuline toedienen, om je bloedsuikerspiegel in evenwicht te houden. Een te hoge of te lage bloedsuikerspiegel geeft klachten.